Willem Nijboer, stedenbouwkundig ontwerper en Sybold Herder, projectleider, over Blankensgoed:
Grote bergen zand, bouwactiviteiten waar eerst weiland was, grote machines en als het zo regent overal modder. Je kunt je haast niet voorstellen dat dit een mooie nieuwe wijk wordt. Maar dat wordt het wel. We hebben het hier over de nieuwe wijk Blankensgoed in Voorthuizen. Het was eerst buitengebied met een agrarische bestemming. Er stond zelfs nog een boerderij, die van Jan van Galen. Maar dit gebiedje maakte wel een hap in Voorthuizen, dus toen de behoefte aan nieuwe woningbouw opkwam, leek dit toch wel een logische plek. Willem Nijboer, stedenbouwkundig ontwerper en Sybold Herder, projectleider, beiden werkzaam bij de gemeente Barneveld, over een heel mooi project dat hun toch wel na aan het hart ligt.
Verschillende woningen
Sybold Herder: "In eerste instantie is er in de ruimte-voor-ruimte regeling (oude boerengebouwen afbreken waardoor er in ruil ruimte komt voor woningen, red.) gesproken over veertig woningen. Maar er was behoefte aan meer en toen is er voor deze plek, Blankensgoed, een masterplan gemaakt. Dit is dan ook de afronding van de noordelijke kant van Voorthuizen. Dat plan loopt tot aan de beek. Het gebied tussen de beek en de grens met Nijkerk is buiten beeld gebleven, daar komt in de toekomst misschien welde rondweg. Wanneer we een dergelijk plan maken, formuleren we eerst een programma van eisen dat deels volkshuisvestelijk is bepaald. Dat wil zeggen dat de gemeente wensen heeft op het gebied van de soorten en aantallen woningen. In Blankensgoed komen veel verschillende typen woningen: starterswoningen, projectwoningen in rij en geschakeld die door Bouwbedrijf Van de Kolk Garderen worden ontwikkeld en gebouwd, 23 vrije kavels die de gemeente uitgeeft, huurappartementen voor Stichting De Rozelaar, huurwoningen en MGE-woningen (Maatschappelijk Gebonden Eigendom). Wij willen verschillende doelgroepen bedienen. Het is dus niet de projectontwikkelaar die bepaalt wat er komt."
De beek gaat weer slingeren
Maar voordat er gebouwd gaat worden, komt er een stedebnouwkundige structuur. Nou is dat woord 'stedebnouwkundige' even verwarrend, want het gaat in dit geval niet om een stad, integendeel. In dit plan zijn juist de bestaande landschappelijke patronen zoveel mogelijk gehandhaafd, zoals de beek, de sloten, de greppels, houtwallen, bossages en het laantje naar de boerderij. De beek krijgt zelfs een prominente rol, mede omdat haar natuurlijke, slingerende loop weer wordt hersteld. Willem Nijboer: "Door die landschapselementen krijgen we nu een wijk met twee woonlobben in oost-west richting. De zuidelijke lob volgt de rechte houtwal langs de sportvelden, de noordelijke lob ligt langs de slingerende beek. Deze beek krijgt een ecologisch/recreatieve functie. Je kunt je voorstellen dat de mensen daar lekker in het zonnetje gaan zitten of liggen. Er komt een vrij brede strook langs voor de begroeiing en een pad met bankjes. We gaan het gras binnenkort al inzaaien, waardoorde structuur ook al snel zichtbaar wordt en de mensen in de wijk een "aangekleed" gevoel kunnen krijgen."
Architectonisch interessant
Het beeldkwaliteitsplan heeft drie ambitieniveaus waardoor de wijk architectonisch heel interessant gaat worden. Willem: "Op markante plekken willen we graag beeldbepalende architectuur. Dat betekent concreet: langs de beek en bij de entree. Wie hier wil bouwen, moet kiezen voor een geregistreerde architect. Zelfs de erfafscheiding moet in het bouwplan opgenomen worden. Datzelfde geldt eigenlijk voor het tweede ambitieniveau, maar deze woningen hoeven zich niet specifiek te onderscheiden van elkaar. Ze moeten wel in het complete beeld passen en door een geregistreerde architect ontworpen zijn, dus geen kant-en-klare systeembouw. Wie een dertiger jaren woning wil, moet ook niet in deze wijk gaan wonen, want het wordt een moderne wijk met een geheel eigen stijl. Het derde ambitieniveau is voor een paar locaties in de wijk, afgelegen op zichzelf staande locaties of locaties die geschikt zijn voor experimentele bouwprojecten. Hier kan prijsbewust bouwen bijvoorbeeld de boventoon voeren."
Archeologische waarden
Uiteraard is er ook gekeken naar de archeologische waarde van dit gebied. Sybold: "De boerderij die er stond had geen historische waarde, maar de fundamenten ervan gingen terug tot het jaar 1000. Het bleek ook uit onderzoek dat dit gebied in de ijzertijd al een nederzetting was, toen stonden er ook al boerderijen. We hebben dat allemaal in kaart laten brengen zodat het toch nu allemaal beschreven is. Ter plekke is het niet zichtbaar, behalve in het stratenpatroon. We hebben wel een boekje gemaakt met de geschiedenis. Dat boekje krijgt iedereen, die een woning hier koopt, bij de notaris uitgereikt. Verder zijn waar mogelijk de bomen behouden, en dat zijn ze dan ook vrijwel allemaal. Zo staat het bosje populieren bij de beek er nog steeds en ook de bomen langs de sportvelden blijven zo veel mogelijk staan."
Moderne stijl met veel glas
Willem Nijboer zei het al, het is geen jaren dertig wijk. Heel opvallend zijn de starterswoningen, een noviteit voor de gemeente Barneveld. Het zijn woningen die met de ruggen tegen elkaar staan en alleen een voortuin hebben. "Dat heeft meerdere voordelen: de bouwer kan efficiënt bouwen en wij kunnen veel woningen realiseren. De bewoner krijgt veel ruimte op een relatief klein perceel. We werken overigens goed samen met Bouwbedrijf Van de Kolk Garderen BV. Het is een goede bouwer en Henk van de Kolk is niet iemand die de laatste euro uit de onderhandelingen wil slepen. Daardoor kunnen we prettig zaken doen met hem. De belangstelling voor de starterswoningen is enorm. Trouwens, ook voor de rest van het project. We realiseren het geheel in vier fases. De eerste fase is inmiddels klaar en bewoond. Daar zie je al de moderne stijl waarbij veel glas is gebruikt, het is echt anders dan de rest van Voorthuizen, de rest van de gemeente zelfs. Fase 2 is de bouw van de starterswoningen en de rijtjeshuizen, die is nu volop aan de gang. Eind dit jaar gaan we fase 3 verkopen en eind volgend jaar fase 4. De bedoeling is dat zo eind 2011 het geheel klaar is." De heren praten met een zekere warmte en een niet te onderdrukken enthousiasme over de wijk. " Het is ons werk, maar ja, we vinden het zelf ook een mooie wijk, een leuk project waar onze harten ook even wat sneller van gaan slaan. Het is ook gewoon fantastisch om zo'n wijk op te mogen bouwen, vanaf de eerste grasspriet, bij wijze van spreken, tot de volledige wijk met al haar woningen en bewoners."